مدیتیشن سکوت چیست؟
مدیتیشن سکوت بهترین تکنیک مدیتیشن در ایجاد و بازیابی تمرکز به شمار میرود. در مفهوم کلی مدیتیشن سکوت به شما میگوید که گاهی بهترین کاری که میتوانید بکنید این است که کاری نکنید و تنها در گوشهای بنشینید. به نظر بنده که سالها مدرس مدیتیشن و محقق این حوزه هستم، مدیتیشن سکوت بهترین و جامعترین نوع مدیتیشن است که اگر این مقاله را با دقت تمام تا آخر با من همراهی کنید، آن را به راحتی خواهید آموخت.
مدیتیشن یا مراقبه چیست؟
اگر تازه به جمع ما در آرامیشن پیوستید، حتما توصیه میکنم قبل از ادامه مطالعه این بخش سری به مقاله مدیتیشن چیست بزنید، اما به طور کلی مدیتیشن فرایند ساده و موثری است که موجب افزایش ذهن آگاهی، توجه و تمرکز بر درون و لحظه کنونی در فرد میشود. با تکرار و تمرین بیشتر شما در مراحل مدیتیشن به سطحی از حضور بر درون میرسید که تغییرات شگفتانگیزی در کارکرد مغز و مدیریت بدن فیزیکی خود را تجربه خواهید کرد. به تدریج سطح عملکرد امواج مغزی شما تغییر کرده و با انرژی بالا، در ارتعاش سلامتی و حال خوب قرار میگیرید.
چرا انجام مدیتیشن سکوت و آرامش اهمیت دارد؟
در رابطه با مدیتیشن آرامش و سکوت باید بدانیم که هدف اصلی از مدیتیشن تجربه آرامش درونی است. یعنی ما مدیتیشن میکنیم تا ذهن شلوغ، به هم ریخته و هجوم افکار ناخواسته خود را به محیطی ساکت و آرام بدل کنیم. پس مدیتیشن سکوت و آرامش اهمیت زیادی دارد چراکه میتوان گفت یکی از نتایج اصلی مدیتیشن که همه به دنبال آن هستند؛ سکوت ذهنی و آرامش درون است. فشارهای بیرونی در زندگی بشر امروز، محیط پرتنش و پر از آلودگی های مختلف، نیاز به شستشو و پاکسازی عمیق دارد که قالب شدن سکوت و آرامش این کار را به زیبایی انجام میدهد.
آرامش و سکوت ذهنی چطور به ما کمک میکند؟
اگر این واقعیت را پذیرفته باشید که ذهن ما مجبور است برای حفظ بقای خود تلاش کند بر وقایع محیط بیرون از خود تمرکز کند تا شاید بتواند نتایج رخدادها را مدیریت کند؛ متوجه میشوید که ما عموما انعکاس شرایط بیرونی را در درون خود تجربه میکنیم. یعنی ما عادت کردهایم که هرگاه مثال، درآمد خوبی داشتیم، احساس خوشی و اگر شرایط مالی ما در نتیجه تورم و نوسانات جهانی اقتصاد به هم ریخت، حالی بد را در درون خود تجربه کنیم. این در همه جوانب دیگر زندگی از جمله، سلامتی، آرامش، احساسات و به طور کلی مفهوم زندگی نیز صادق است. یعنی ما وقتی شرایط محیطی بدی داریم، در درون نیز حال و احساس بدی را تجربه میکنیم و چه بسا به همین دلیل بیمار هم میشویم. به نگاه دیگر، ما منتظریم شرایط بیرونی ما خوب شود تا در درون خود خوبی را احساس و تجربه کنیم. همه با به این سبک درونی کردن شرایط بیرونی عادت کردهایم. ما واقعیت ماهیت کارکرد ذهن انسان چیز دیگری است. شما در ذهن خود زندگی میکنید. شرایط و وقایع محیط شما همان انعکاس تجربه فیزیکی درون شماست. پس اگر بتوانید به روشی موثر درون خود را مدیریت کنید، وقایع و شرایط بیرونی شما به تناسب سطح خوبی درون، تغییر خواهد کرد. تجربه آرامش و سکوت ذهنی، بیرون از ذهن شما به شکل زندگی کم تنش، استرس و اضطراب کمتر، ارتباطات بهتر، عملکرد موثرتر و نتایج بیشتر، جلوه میکند. پس امیدوارم متوجه هدف بسیار بزرگ انسان از انجام مدیتیشن و مخصوصا مدیتیشن سکوت و آرامش شده باشید.
مراحل انجام مدیتیشن سکوت و آرامش
مدیتیشن سکوت و آرامش در سه گام کلی انجام میشود: در وضعیت مدیتیشن قرار بگیرید. ساکت باشید. سکوت را از طریق آرامش به تمام جوانب وجودی خود گسترش دهید. این سه گام مدیتیشن سکوت و آرامش در نگاه اول بسیار ساده به نظر میرسد. اما توجه داشته باشید که هدف از ساکت بودن این نیست که جایی تنها بنشینید و در سطح بدن فیزیکی سکوت را تجربه کنید. شما باید سکوت را به درون خود دعوت کنید. سکوت را در ذهن ایجاد کنید. همه گفتگوهای درونی، صداهای ذهنی خود را خاموش کنید و محیط ذهن را عاری از فکر کنید. شاید برایتان کمی عجیب باشد ولی به راحتی میتوانید به شکل ناظری بی طرف در درون خود محیط را ساکت کنید. در گام سوم متوجه خواهی شد که با وسعت دادن به سکوت، ارامش وجود شما را تسخیر میکند. در این مرحله ذهن بازی گوشی و نگرانیهای خود را کنار میگذارد و شما از این لحظه شکل جدیدی از آرامش را در درون خود تجربه میکنید که هرگز قبلاً ندیده بودید. فضای زیبای رنگی و شیرین سکوت شما را دربر میگیرد. شما از کالبد فیزیکی مستقل شده و شاهد انرژی لذت، آرامش و سکوت عمیقی میشوید که از درون جوشش گرفته و به بیرون و اطراف شما تراوش میکند.
در چه مواقعی مدیتیشن سکوت و آرامش را انجام دهیم؟
مدیتیشن سکوت و آرامش همیشه کمک کننده است اما در مواقع خاص بسیار موثرتر عمل میکند. همانطور که به طور مرتب دست و صورت خود را میشوییم یا بعد از یک روز کاری سخت، احساس میکنیم به یک حمام نیاز داریم تا گردو غبار و آلودگیهای پیکره فیزیکی خود را شستشو دهیم، پیکره متافیزیکی و ذهن ما نیز نیاز به پاکسازی و شستشوی مرتب دارد. در روند زندگی، همه ما با چالشهای سخت رو به رو میشویم، اتفاقات ناخواسته کام ما را تلخ میکند.
شکستهای مالی و بیماری ممکن است برای همه ما رخ دهد. همه این شرایط ناخواسته بیرونی بر ذهن ما فشار وارد میکند. اما واکنش افراد مختلف به این مسایل یکسان نیست. بهترین راه برون رفت از همه مشکلات زندگی، ناظر بودن است. شما نباید قاضی باشید، نباید به ملامت خود بپردازید. باید شاهد بیطرف عملکرد ذهن باشید و اولین اقدام شما باید حفظ خونسردی و بازیابی آرامش درون باشد.
برای این کار بهترین تکنیک مدیتیشن سکوت و آرامش است. پس هرگاه دچار به هم ریختگی و فشارهای بیرونی شدید، کافی است تن روانی خود را شستشو دهید. با این کار ذهن شما در جایی ساکت و آرام نشسته و شاهد جولان دادن افکار و احساسات خود خواهید بود. عجله نکنید، شما به یکباره نمیتوانید تمام مسایل خود را حل کنید، به یکباره نمیتوانید حال خود را خوب کنید، فقط نظارت کنید، اجازه بدهید تا رژه افکار و احساسات شما تمام شود.
نگرش خنثی و بیطرفانه در پیش بگیرید. قیاس با ترازوی اخلاق، منطق و قانون را کنار بگذارید. فقط تماشا کنید. آیا ممکن است حواستان پرت شود؟ بله، تنها کاری که باید بکنید این است که مجدداً نقش ناظر بی طرف را بازی کنید. آیا ممکن است متوجه شوم که زمان زیادی را درگیر افکارم بودهام و درحال برچسب زدن به آنها از گذر زمان قافل ماندهام؟ بله و بهترین کاری که میتوانید بکنید، بازیابی توجه و تمرکز و ادامه کار تماشای افکار و احساسات است. به طور کلی همه ما باید در هفته دو تا سه بار مدیتیشن سکوت را انجام دهید. همچنین هر زمان که متوجه شدیم «صلح درون» ما از بین رفته یا در حال تجربه فشارهای خارج از توان تحمل خود هستیم، باید بلافاصله مدیتیشن سکوت را انجام دهید.
چرا سکوت؟
سکوت یعنی لحظه اکنون، سکوت یعنی بریدن از هر تعلق خاطر در بیرون. سکوت یعنی توقف فکر و تبلور احساس. سکوت یعنی جدایی و سفر زندگی و آغاز سفر معنوی. سکوت یعنی توقف کلام زبان انسانی و شندین کلام آسمانی خدای رحمان. سکوت یعنی به میهمانی رحمت الهی رفتن. به یاد دارم استاد مدیتیشن من میگفت، وقتی عمیقاً سکوت میکنی؛ خدا سخن میگوید و زمانی که در سکوت تو سخن میگویی خداوند میشنود. مراقبه و مدیتیشن یک ابزار ارتباطی تو (منِ درون) با خالق تو است. سکوت بهترین زبان ارتباطی است. در حالت مدیتیشن سکوت، زمانی که به درون خود رجوع میکنید و در وضعیت آرامش عمیق بی دلیل قرار میگیرید، در واقع یک کانال ارتباطی قوی بین بعد متافیزیکی و بعد روحانی شما برقرار میشود که در هیچ وضعیت دیگری شما قادر به ایجاد از کانال ارتباطی نیستید.