اضطراب چیست؟
اضطراب را میتوان نوعی حالت ذهنی و آشفتگی درونی دانست که باعث میشود تا افراد مبتلا به آن، مدام نگران بوده و نتوانند آرامش کافی در مواجهه با موضوعات گوناگون داشته باشند. متاسفانه بخش قابل توجهی از افراد جامعه امروزی ما درگیر این عارضه بوده و اطلاعاتشان هم در این رابطه بسیار محدود میباشد.
همین عامل باعث میشود تا مشکل مربوطه برای آنها بسیار پیچیدهتر شود. ما در ادامه نه تنها این عدم آگاهی را برطرف خواهیم کر؛، بلکه شیوههای درمانی و راهکارهای موثر جهت غلبه بر این عارضه را هم خدمت شما عزیزان بیان میکنیم. لذا اگر درگیر این مشکل هستید، توصیه میکنیم که حتماً ما را تا انتها همراهی فرمایید.
اضطراب را میتوان یکی از حالتهای ذهنی معمول در انسانها دانست. بر این مبنا، زمانی که فرد در موقعیت استرس زا قرار گرفته یا فشار زیادی بر وی تحمیل میشود، نوعی حالت هیجان شدید با ناخوشایندی و آشفتگی به وی دست میدهد که آن را اضطراب گویند. عموماً اضطراب با عدم اطمینان، برانگیختگی فیزیولوژیکی و درماندگی همراه است.
افراد دارای اضطراب عموماً به دلیل نگرانی در رابطه با به وقوع پیوستن یک چیز خاص، ترس داشته و همین عامل هم موجب میشود تا شرایط نسبتا ناخوشایندی را طی کنند. برای مثال ممکن است شخصی به دلیل انجام یک کار اشتباه، نگران از دست رفتن آبرو، اعتبار و جایگاه اجتماعی خود باشد.
به همین جهت است که همواره اضطراب و ترس از آبرو به همدیگر گره خورده اند. البته باید بدانید که اضطراب به عنوان یک واکنش طبیعی بدن قلمداد شده و بیشتر افراد در طول حیات خود به آن دچار میشوند. در واقع اضطراب نوعی واکنش بدن جهت آماده ساختن آن برای موقعیتهای پیش بینی نشده است.
اما زمانی که اضطراب بیش از اندازه طول بکشد، میتواند تاثیرات منفی مختلفی را بر روی جسم و ذهن افراد بگذارد که ترکیب کلی آنها کیفیت زندگی را کاهش میدهد. همین عامل هم سبب شده تا اضطراب به عنوان یک مشکل دردسرساز قلمداد شود.
علت اضطراب چیست؟
نخستین قدم برای درمان اضطراب، شناخت ریشه اصلی آن است. متاسفانه بیشتر افراد مبتلا نمیدانند که علت اضطراب چیست. همین عامل هم سبب میشود تا اقدامات اشتباهی را انجام داده و گاهاً آن را با برخی دیگر از عارضهها نظیر افسردگی و استرس اشتباه بگیرند. به صورت کلی متخصصان بر این باورند که دلیل اصلی به وجود آمدن اضطراب، ترس و نگرانی از به وقوع پیوستن اتفاقی در آینده میباشد.
زمانی که این نگران به شکلی مزمن درآمده یا به صورت پیوسته ذهن فرد را به خود درگیر کند، به شکل اضطراب خود را نمایش میدهد. با این حال متخصصان بر این باورند که عوامل و فاکتورهای دیگری هم وجود دارد که میتوانند اضطراب را به وجود بیاورند. ما در ادامه سعی میکنیم تا انواع آنها را خدمت شما عزیزان بیان کنیم. لذا اگر میخواهید بدانید که علت اضطراب چیست ، حتماً این موارد را با شرایط خود مطابقت دهید.
نوع تیپ شخصیتی افراد
فاکتورها و عوامل ژنتیکی
نژادپرستی
نوع جنسیت
افسردگی
آشفتگیهای جنسیتی
آسیب های روحی
مشکلات پزشکی مانند بیماریهای زمینهای
از دست دادن عزیزان یا والدین
تنهایی
مصرف مکرر برخی از داروها به ویژه ترکیبات حاوی کافئین و اکسدرین
اتفاقات و حوادث ناخوشایند در زندگی مانند طلاق یا آسیب فیزیکی جدی
قرار گرفتن در شرایط فشار مالی یا زمانی
قرار گرفتن تحت استرس مداوم
اختلالات اضطراب چیست؟
اگر تاکنون جهت رفع مشکل اضطراب خود اقدام کرده باشید، به احتمال زیاد نام اختلال اضطراب به گوشتان خورده است. با این وجود اکثریت افراد نمیدانند که اختلال اضطراب چیست و چه تفاوتی با مشکل اصلی آنها دارد. در این رابطه باید عنوان کنیم که در حالت عادی، اضطراب به عنوان یک واکنش طبیعی بدن قلمداد شده و نمیتواند تهدید کننده سلامت روان انسان باشد.
اما زمانی که بیش از اندازه طول کشیده و با ترس فراوان یا حالت غیر طبیعی ترکیب شود، آن را اختلال اضطراب گویند. افرادی که دارای اختلال اضطرابی هستند، عموماً در مورد یک موضوع در آینده نگرانی داشته و غالباً در لحظه حال هم دچار ترس و آشفتگی هستند. این موضوع میتواند ریشههای بسیار مختلفی داشته باشد. همین عامل هم سبب شده تا انواع مختلفی از اختلال اضطراب ایجاد شود.
اختلال اضطراب فراگیر ، اختلال اضطراب اجتماعی ، اختلال اضطراب جدایی و … از جمله رایجترین شیوههای این مشکل هستند که افراد را درگیر خود میسازند. ما در ادامه انواع آنها را خدمت شما عزیزان معرفی میکنیم که به شما کمک میکند تا بهتر بدانید اختلالات اضطراب چیست و چگونه ایجاد میشوند.
انواع اضطراب
یکی از مهمترین مواردی که متاسفانه بیشتر افراد با آن آشنایی ندارند، انواع اضطراب میباشد. در حقیقت قبل از اینکه روان درمانگر بخواهد فرآیند درمان شما را شروع کند، باید ابتدا نوع اضطراب شما را مشخص کند. البته باید بدانید که ماهیت اضطراب یکسان است.
اما به دلیل تفاوت در ریشه و برخی از علائم، آنها را در دستههای مختلفی قرار میدهند که عموماً هر کدام از آنها اختلال اضطرابی خاصی هستند. به بیان دیگر منظور از انواع اضطراب، در حقیقت گونههای مختلف اختلال اضطرابی است که ماهیت و ریشهشان با همدیگر تفاوت دارد. ما در ادامه تمامی آنها را خدمت شما معرفی کرده و سعی کرده ایم اسامی آنها را خدمت شما عزیزان بیان کنیم.
اختلال اضطراب فراگیر
این شیوه از اضطراب را میتوان رایجترین نوع آن دانست که همراه با احساس ترس مداوم همراه بوده و شخص مبتلا به آن عموماً بدون دلیل خاصی احساس دلشوره و تنش دارد. اختلال اضطراب فراگیر می تواند باعث خستگی زودرس افراد شود.
اختلال اضطراب اجتماعی
این مورد را میتوان یکی دیگر از انواع اضطراب دانست که فرد مبتلا به آن نگران قضاوت دیگران است. اختلال اضطراب اجتماعی سبب میشود تا فرد نگرانی خاصی جهت قرارگیری در جمع یا موقعیتهای اجتماعی داشته باشد. به همین جهت است که غالباً این گونه از افراد منزوی می باشند.
آگورافوبیا
افراد مبتلا به این شیوه از اضطراب عموماً برای قرارگیری در موقعیتهای خاص مانند فضاهای بسته، مکانهای تنگ یا فضاهای بیش از اندازه شلوغ، احساس نگرانی دارند. همین عامل هم سبب میشود تا از چنین فضاهایی اجتناب کرده و عملاً تمایلی به قرارگیری در آنها نداشته باشند.
اختلال هراس یا پانیک
این شیوه از اضطراب را میتوان ناخوشایندترین شکل آن دانست که افراد مبتلا بدان، به صورت ناگهانی و گاهاً بدون دلیل خاص، دچار حملات ترس یا پانیک میشوند. در این دسته از حملات، شخص احساس میکند که کنترل خود را از دست داده یا در حال مرگ میباشد. مواردی همچون درد قفسه سینه، افزایش ضربان قلب و… از جمله شاخصترین نشانههای آن هستند که باعث میشود تا افراد حالت ناخوشایندی را تجربه کنند.
اختلال اضطراب جدایی
این مورد را میتوانی یکی دیگر از انواع اضطراب دانست که شخص مبتلا به آن دائماً نگران جدایی از خانواده یا یک شخص خاص میباشد. البته اختلال اضطراب جدایی بیشتر در کودکان رایج می باشد. اما ممکن است بزرگسالان هم به آن دچار شوند.
اختلال اضطراب مرتبط با دارو
این شیوه از اختلال اضطراب را میتوان نوع دیگر آن دانست که که شخص به دلیل مصرف نوع خاصی از دارو یا کنار گذاشتن آن، دچار اضطراب یا علائم آن می شود. این موضوع به دلیل مصرف یا قطع یکباره نوعی دارو خاص است که جزو عوارض آن به حساب میآید.
اختلال اضطراب لالی انتخابی
این شیوه از اضطراب در کودکان ۵ ساله شیوع بیشتری دارد. افراد مبتلا بدان، به دلیل اضطراب و نگرانی در موقعیتهای اجتماعی صحبت نمیکنند. این در حالی است که فرد مبتلا به آن خود توانایی سخن گفتن هم دارد.
اختلال اضطراب به دلیل نگرانی از بیماریهای دیگر
یکی از انواع اضطراب موجود در جامعه، به دلیل وسواس فکری بیش از اندازه افراد یا نگرانی غیر معقول آنها به دلیل رخ دادن یک نوع بیماری خاص میباشد. برای مثال ممکن است شخص یکی از اطرافیانش را به دلیل سکته مغزی از دست داده باشد. به همین جهت است که اضطراب ناشی از مبتلا شدن به این مشکل را دارد. متاسفانه بخش قابل توجهی از افراد در طول زندگی خود به این عارضه دچار میشوند.
اختلال اضطراب فوبیا
فوبیا را میتوان ترس افراد نسبت به یک موقعیت یا چیز خاص باشد. به همین جهت است که افراد با فکر کردن یا قرارگیری در موقعیت مربوط بدان، دچار ترس و نگرانی خواهند شد. بیشتر افراد دست کم نسبت به یک یا چند چیز مانند ارتفاع، ترس و فوبیا دارند.
نشانههای اضطراب
از موضوعات شاخصی که باعث میشود افراد و گاهاً روان درمانگرها هم دچار اشتباهات مختلف شوند، نشانههای اضطراب است. متاسفانه اکثریت افراد نمیدانند که اضطراب چه نشانههایی دارد. این عامل در کنار یکسانی نشانههای آن با برخی دیگر از مشکلات ذهنی مانند استرس، باعث میشود تا افراد دچار اشتباهات مختلفی شده و مسیرهای درمانی ناکارآمدی را در پیش گیرند.
در این رابطه باید عنوان کنیم که غالباً اضطراب با نوعی نگرانی همراه است که باعث میشود تا شخص احساس بیقراری یا تنش داشته باشد. وی مداوم تصور میکند که خطری قریبالوقوع گریبانگیر او خواهد شد. به همین جهت است که احساس دلشوره خواهد داشت. البته این موضوع بیشتر ناشی از وسواس فکری است. ولی به صورت کلی نشانههای فوق باعث میشود تا برخی جنبههای زندگی افراد تغییر کرده و البته ویژگیهای شخصیتی گوناگونی هم در آنها بروز پیدا کند.
برای مثال احساس تنش مداوم، منجر به ترشح برخی از هورمونها و ترکیبات مختلف در خون آنها میشود که در نهایت منجر به تنفس سریع، تعریق زیاد، لرزش یا حتی حالت برعکس آن یعنی ضعف و خستگی خواهد شد. به صورت کلی نشانههای اضطراب تنها محدود به جنبه ظاهری آنها نیستند؛ بلکه باعث میشود تا برخی از ویژگیهای شخصیتی افراد هم تغییر کند. برای مثال نگرانی بیش از اندازه عموماً خود را به شکل عصبانیت و ناراحتی نشان میدهد.
به همین جهت است که عموماً اضطراب و پرخاشگری دو فاکتور مشخصی می باشند که به همدیگر گره خوردهاند. با این حال باید بدانید که نشانههای مذکور در گروهی دیگر از مشکلات هم خودنمایی خواهد کرد. به همین جهت قبل از انجام هرگونه راهکار درمانی، توصیه میشود تا یک تست رایگان اضطراب داده و وضعیت خود را بهتر مشخص سازید.
علائم اضطراب
بررسی علائم اضطراب راهکار بسیار موثری است که میتواند تا حد زیادی در تشخیص این بیماری به افراد کمک کرده و راهکار بسیار موثری جهت ارزیابی این بیماری قلمداد میشود. به صورت کلی اشتراکات فراوانی میان علائم اضطراب و بیماریهای دیگری مانند اضطراب، افسردگی، حملات پانیک و موارد مشابه دیگر وجود دارد. ما در ادامه این موارد را خدمت شما عزیزان ذکر میکنیم. با این حال بهترین راهکار قبل از هرگونه اقدام درمانی، انجام تست مربوط به اضطراب یا مشاوره با روانشناس میباشد.
کاهش میل جنسی
اختلال در خواب
داشتن بیقراری و نگرانی فراوان
عدم توانایی در تمرکز
احساس ناتوانی
ترس از مردن و بیماری
عزت نفس پایین
داشتن افکار منفی در مورد خود، دنیا و اطرافیان
نگرانی بیش از اندازه در مورد اتفاقات احتمالی در آینده و قضاوتهای بیمورد در رابطه با آنها
تمایل به اقدامات مضر جهت تسکین مانند پرخوری، استعمال دخانیات ،مصرف بیرویه داروها یا ترکیبات آرامبخش
تنگی نفس
رنگ پریدگی
تعریق دست و پا
لکنت زبان
فشار خون
احساس درد در قفسه سینه
مشکلات سیستم گوارشی مانند درد معده یا سندروم روده تحریک پذیر
کاهش تواناییهای سیستم ایمنی بدن
افزایش وزن
و …
روش های کاهش اضطراب
عموماً اضطراب باعث میشود تا کیفیت زندگی افراد به طرز چشمگیری کاهش پیدا کند. به همین جهت است که بیشتر مبتلایان، به دنبال روشهای کاهش اضطراب هستند. چنین مولفهای هم سبب میشود تا آنها همواره به دنبال استفاده از بهترین دمنوش ضد استرس گیاهی، داروهای آرامبخش یا راهکارهای مختلفی باشند که بتواند به صورت سریع و لحظهای علائم آنها را کاهش دهد.
در این رابطه باید عنوان کنیم که غالباً روشهای کاهش استرس چندان پیچیده نبوده و اغلب افراد میتوانند به سادگی از آنها بهرهمند شوند. در حالت کلی منشأ اصلی عارضه اضطراب ، ذهن انسان و دیدگاه او میباشد. لذا هرگاه انسان بتواند دیدگاه خود را در این رابطه تغییر دهد، میتواند تا حد زیادی اضطراب را هم کاهش دهد. بدین منظور بایستی ابتدا روشهایی تغییر دهنده دیدگاه را در پیش بگیرید.
پس از آن سعی کنید زندگی خود را تغییر داده و بیشتر زمان تان را در جمع یا به انجام ورزش بگذرانید. مسلماً این کار باعث میشود تا شما فرصت کمتری جهت فکر کردن به دغدغهها و وسواسهای ذهنیتان داشته باشید. در کنار آن استفاده از داروها و دمنوشهای گیاهی میتواند برای شما موثر بوده و تا حد زیادی علائمتان را کاهش دهد. ما در ادامه تمامی روشهای کاهش اضطراب را خدمت شما عزیزان ارائه داده و بدین ترتیب مسیر انتخاب و تصمیمگیری را برایتان سادهتر کرده ایم.
ذهن آگاهی
انجام مدیتیشن
مطالعه کتابهای آموزشی
انجام ورزش
ترک سیگار و الکل
کاهش مصرف مواد حاوی کافئین
افزایش استراحت شبانه
داشتن رژیم غذایی متعادل
به کارگیری تکنیکهای تنفسی عمیق
نوشتن منشا اضطراب بر روی کاغذ
قرارگیری در جمع و گذراندن اوقات خود با دیگران
مواجه شدن با منشا ترس
عدم پذیرش کارهای بیش از اندازه
گوش دادن به موسیقیهای آرامبخش
وقت گذراندن با حیوانات
و …
درمان اضطراب
فرایند درمان اضطراب مهمترین و البته شاخصترین راهکاری است که اغلب افراد مبتلا به دنبال آن هستند. در واقع این افراد حاضرند هزینههای مختلفی انجام داده به هر نحو ممکن از شر این عارضه ناخوشایند رهایی یابند. بدین منظور باید عنوان کنیم که قبل از اینکه بخواهید پروسه درمان اضطراب را شروع کنید، بایستی برخی از جنبههای پنهان را مشخص نمایید. برای مثال بایستی نوع اختلال اضطرابی خودتان و البته راهکارهای درمانی متناسب با آن را بیابید.
افزون بر این موارد شیوه درمان اضطراب متناسب با افراد و البته سن آنها متفاوت است. برای مثال راههای درمان اضطراب در کودکان تفاوت شاخصی با شیوههای درمان بزرگسالان دارد. بدین جهت توصیه میشود تا در طول این مسیر، حتماً از یک روان درمانگر یا مشاور حرفهای کمک بگیرید. اما در حالت کلی بیشتر متخصصان ابتدا نوع اضطراب شما و ریشههای آن را تشخیص میدهند. آنها در گام بعدی از روشهای شناخت رفتاری برای تغییر الگوهای ذهنی شما استفاده میکنند.
در کنار آن تمرینات مختلفی را برای شما تعیین میکنند که بایستی روزانه به آنها پایبند بوده و بدین منظور در جهت ارتقای سلامت ذهنی خود گام بردارید. این تمرینات میتواند مدیتیشن یا راهکارهای مشابه دیگر باشد. عموماً ۹۰ درصد مبتلایان با استفاده از این راهکار میتوانند مشکل خود را برطرف کنند.
با این حال اگر باز هم این موضوع برایتان موثر واقع نشد، متخصص می تواند داروهای مختلفی را تجویز کند. البته اگر علائم عارضه شما بیش از اندازه در زندگیتان اختلال ایجاد کرده باشد، باز هم از دارو درمانی استفاده خواهد شد. اما توصیه میشود تا به صورت سرخود از آنها استفاده نکنید.
اضطراب را میتوان یکی از شایعترین و البته فراگیرترین مشکلاتی دانست که متاسفانه بخش قابل توجهی از افراد جامعه ما درگیر آن می باشند. با این حال کم نیستند مبتلایانی که عملاً شناختی از این عارضه نداشته و تصور میکنند که بیماریهای ناخوشایند یا صعب العلاجی دارند. ما در این مقاله سعی کرده ایم تا تمام جنبههای مربوط به آن را خدمت شما عزیزان بیان کنیم. با این حال اگر هنوز سوال یا ابهامی در این زمینه دارید، میتوانید از طریق بخش نظرات با ما مطرح فرمایید.
سوالات متداول
رایج ترین نوع اضطراب چیست؟
اختلال اضطراب فراگیر را میتوان رایجترین نوع آن دانست.
اختلالات اضطراب چیست؟
اگر اضطراب بیش از اندازه طول کشیده و با ترس فراوان یا حالت غیر طبیعی ترکیب شود، آن را اختلال اضطراب گویند.
علت اضطراب چیست؟
دلایل متفاوتی برای بروز اضطراب وجود دارد، ولی به صورت کلی ترس و نگرانی در رابطه با آینده و داشتن وسواسهای فکری به عنوان اصلی ترین ریشه آن قلمداد می شود.